poniedziałek, 23 lutego 2015

Zasada ortograficzna "ó", "u"

Zasada ortograficzna do utrwalenia w najbliższym tygodniu. Ćwiczenia do tej zasady pojawią się w najbliższy poniedziałek.

 Zasada pisowni  "ó"

     ·         jeśli wymienia się na oea
dróżka — drogalód — lodem, brzózka — brzezinapióro — pierze;
skrócić — skracaćwrócić — wracać;
·         w zakończeniach wyrazów -ów, ówna, -ówka,
np.panówstołówzeszytówKucówna kartkówkakreskówka;
z wyjątkiem: skuwka, zasuwka, wsuwka!!!
      ·         w niewielu wyrazach na początku, np.
ósemkaósmyówówczesnyówdzie;
      ·         w pewnej liczbie wyrazów, w których nie zachodzi wymiana na o lub e, a których pisownia ma uzasadnienie historyczne, np. mózgogólny,równaniestróżźródło.
UWAGA: Litera ó nie występuje nigdy na końcu wyrazu

Zasada pisowni  "u"

·         w zakończeniach wyrazów zdrobniałych lub zgrubiałych, a także w zakończeniach niektórych rzeczowników
-uch — dzieciuchgnieciuch
-uchna — córuchnamatuchna
-uchny — leciuchnyładniuchny
-ula — babula
-ulek — tatulek
-uleńka — damuleńka
-ulka — brzydulka
-ulo — mężulo
-unek — malunekpakunek
-unia — ciotunialalunia
-unio — dziaduniostryjunio
-uńcia — córuńcia
-us — dzikuslizus
-usia — córusiamatusia
-uszek — garnuszekmaluszek
-uszka — kaczuszka
-uszko — serduszko
- — dziadziuśsynuś
-uśki — miluśki
-utki — biedniutkimilutki;
·         w zakończeniach czasowników
 -uję, -ujesz, -uje,
np.gotujęgotujeszgotujepromujępromujeszpromuje;
·         ponadto literę u piszemy zawsze na końcu wyrazów
·         prawie zawsze na początku wyrazu

z wyjątkiem:  ósmy, ów, ówczesny, ówdzie