niedziela, 12 kwietnia 2015

Pisownia łączna i rozdzielna cząstki by.

Pisownia wyrazów z cząstką by:

Łącznie piszemy by z:
-osobowymi formami czasowników, np. pisałbym, życzyłbym, zapamiętałybyśmy;
-ze spójnikami, które trzeba zapamiętać : gdyby, jeśliby, jeżeliby, żeby, aby, niby, jakoby, czyżby, niechby, toteżby;


Rozdzielnie piszemy by z:
-bezokolicznikami, np. robić by, pisać by;
Powtórzyć byś nie potrafił.

-wyrazami o funkcji czasownikowej, które trzeba zapamiętać: wolno by, warto by, trzeba by, można by.
Trzeba by wreszcie pójść do kina.
Warto by było wybrać się na narty.

-po rzeczownikach, przymiotnikach, przysłówkach, liczebnikach, zaimkach, np
Przyjaciółce byś na pewno nie odmówiła.
Coś dobrego bym zjadła na obiad.
Daleko byś nie dojechał.
Kiedy byś chciał pójść do teatru? 

-gdy są samodzielnymi spójnikami, rozpoczynającymi następne zdanie, np.
Kolega prosił, by go odwiedzić.
Uprzedzałem go, by się nie spóźnił.
Poszliśmy do lasu, by nazbierać grzyby.


Uwaga! Zakończenia form trybu przypuszczającego: -bym, -byś, -by są ruchome; można je przenieść przed czasownik i wtedy piszemy rozdzielnie, np. czytałbym albo bym czytał, pisać by albo by pisać.