wtorek, 15 grudnia 2015

Pisownia "nie" z czasownikiem

 „Nie” z czasownikami piszemy oddzielnie, niezależnie od tego w jakim czasie jest opisywana dana czynność. Np.:
  • Nie odrobiłem pracy domowej. (czas przeszły)
  • Nie uczę się języka francuskiego. (czas teraźniejszy)
  • Nie będę pisał książki. (czas przyszły)
 W tych przypadkach słowo „nie” oznacza zaprzeczenie danej czynności.
Problemy pojawiają się, kiedy „nie” jest traktowane jako przedrostek do rzeczownika, a nie zaprzeczenie czasownika. Wtedy takie słowa piszemy wyjątkowo łącznie (tak jak „nie” z rzeczownikami). Są to bardzo rzadkie zjawiska w naszej leksyce, jednak warto je sobie zapamiętać. Do grupy wyjątków zaliczymy słowa: niedołężnieć, niedomagać, niedowidzieć, nienawidzić, niewolić, niepokoić, niecierpliwić, niedosłyszeć (patrz: uwagi). Np.
  • Niepokoi mnie Twoje zachowanie.
  • Nienawidzę tej piosenki.
  • Niecierpliwię się bardzo mocno przed dzisiejszym występem.
Uważaj!
W przypadku słowa niedosłyszeć musisz znać kontekst tej wypowiedzi.
  • Moja mama od roku niedosłyszy. (Jako: Moja mama słabo słyszy, ma problemy ze słuchem) – tu piszemy łącznie, bo słaby słuch to jest cecha, a nie czynność.
  • Moja mama nie dosłyszała co powiedziałeś. (Jako: Moja mama nie usłyszała tego co ktoś do niej powiedział) – tutaj piszemy oddzielnie, gdyż mowa tutaj o czynności.
Ćwiczenia do tej zasady będą dostepne od 21.12