niedziela, 19 kwietnia 2015

Pisownia łączna i rozdzielna cząstki -by - ćwiczenia

1. Uzupełnij dyktando. Wpisz cząstkę -by, -bym łącznie lub rozdzielnie.
Gdy........(bym )była jaskółką, mogła.....(bym) fruwać. Latała.....(bym) jak najszybciej, siadała.......(bym) na drzewach, znała......(bym) wszystkie dachy i kominy wokół naszej ulicy. Przyjaźniła......(bym)się z gołębiami, przenosiły....(by) za darmo moje listy. Jeśli.......(bym) była rybką, umiała......(bym) bez wysiłku pływać. Pruła.....(bym) wodę niczym szczupak, znała....(bym) wszystkie podstępy rybaków, więc....(bym) nie dała się złapać na wędkę i w sieć. Stać …..(bym) mogła w głębokiej wodzie i grać na nosie wędkarzom. Jednak nade wszystko chciała.....(bym) być bocianem. Stała.......(bym) codziennie na jednej nodze przez długie godziny, niechętnie…..(bym) ruszała się z gniazda na telegraficznym słupie, wysoko....(bym) nie latała. Tak było....(by) najlepiej.
2. Uzasadnij pisownię wyrazów uzupełnianych w dyktandzie.

3.Do podanych wyrazów dopisz cząstki łącznie lub rozdzielnie.
gdy.....(by)
trzeba....(by)
można....(by)
wolno......(by)
należało.......(by)
tonęli.....(byśmy)
wypadało.......(by)
dlaczego.....(byśmy)
śpiewali.....(byśmy)
był.....(bym)
Cząstki -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście piszemy ze spójnikami i z osobowymi formami czasownika …………… , a z nieosobowymi …………………….. .
4. Podaj przysłowie, w którym zastosowano omawianą zasadę ortograficzną.

5. Cząstki -bym, -byś, -by są ruchome, mogą występować również przed czasownikiem, do którego się odnoszą.
Przekształć zdania według wzoru:
Wzór: O której chcielibyście wyjść z domu? O której byście chcieli wyjść z domu?
a) Chętnie nosiłbym taki sweter. .................................................................................................
b) Jak rozwiązalibyśmy ten problem? ..................................................................................................
c) Na pewno przyszlibyście do mnie? ..................................................................................................

d) Z przyjemnością pomógłby ci w lekcjach. ..................................................................................................